Ga direct naar de inhoud.

Wat je moet weten

'Lang zal hij leven' klonk het luidkeels. De oude man zat erbij alsof hij het niet geloofde en er nog minder zin in had.

Ik ken hem al lang.

Hij is nog zo'n ouderwetse Belgische 'graan en water man' die alleen Quievrain speelt maar wel enorm goed.

Hij was ook een toonbeeld van opgewektheid.

Behalve nu dus.

 

PROBLEMEN

Ik schoof bij hem aan en vroeg of alles in orde was. 'Prima, reageerde hij, 'maar met de duiven gaat het minder. Die mankeren van alles.'

'Ga dan naar een goede dierenarts' adviseerde ik hem. Maar je weet hoe sommige oude mensen zijn. Die gaan nog liever vol chagrijn door het leven dan geld over de balk smijten en naar de dierenarts gaan vond hij geld over de balk smijten.

En waarom vond hij dat?

Omdat het voorheen altijd zonder was gegaan. Zieke duiven werden verwijderd en aldus had hij in de loop der jaren een stammetje van nature kerngezonde duiven weten op te bouwen.

Toegegeven, heel uitzonderlijk gaat dat nog, tot het een keer misloopt. Hoe graag je dat misschien ook zou willen, je kunt in hedendaagse duivensport de dierenarts niet buitenspel zetten.

Dan komt er onvermijdelijk dat moment dat het spaak loopt. Zoals bij de oude man.

'Ik kom wel eens kijken' beloofde ik.

Niet dat ik veel van duiven ken maar woorden als trichomonen, coccidiose, paratyfus enzovoorts zijn mij niet vreemd terwijl dat voor hem allemaal Latijn is.

 

VOLGENDE DAG

De volgende dag al stond ik bij hem op de stoep. Het eerste wat hij deed was enkele dode duiven van ik schat een tweetal weken oud uit de vuilnisbak halen. Ze waren messcherp en besmeurd met viesgroene mest.

'Paratyfus' zei ik.

Hij had er nooit van gehoord.

Wij naar de duivenhokken en hij haalde wat eieren onder de duiven uit en hief ze veelbetekenend omhoog. Allemaal krijtwit dus onbevrucht. Toen wees hij naar een duivin die mankte en een andere met 'hangende vleugel' die ook moeilijk vloog.

Ik nam een duif in handen wilde mijn mond open doen maar hij was me voor. 'Ik weet het, veel te droge pluimen' zei hij.

Want zoveel duivenliefhebber was hij wel.

'Kijk ook eens in de ogen' vroeg hij.

Ik zag niets bijzonders behalve dat ze wat flets waren.

'Die duif heeft normaal rode ogen, nu lijkt het een 'witoger'.

Waar hij gezeten had zag ik groene breiige mest.

'Ga naar een dierenarts' zei ik weer, 'dat wordt alleen maar erger'. Hij haalde de schouders op.

 

NADIEN

Later zag ik hem opnieuw.

Hij was inderdaad naar de dierenarts geweest, die had de kelen gecontroleerd, de mest onderzocht maar niets gevonden. Wel dacht ook die aan paratyfus en daarom was mest opgestuurd naar een laboratorium maar niets wees op paratyfus. 'Misschien zit ik fout' zei ik, 'maar als dat geen paratyfus is weet ik het niet meer'.

Ik vroeg of ik de ergste gevallen mee mocht nemen. Ik had een voli're leeg en zou proberen ze te genezen.

Nu was het geenszins de bedoeling de weldoener uit te hangen maar vond het een soort uitdaging en dan was er nog iets.

In geval van paratyfus prikkelt me de vraag wat daartegen het meest effectief is:

Een product op basis van chloramphenicol (zoals het vroegere Altabactine) of Trimethoprim.

Omdat een van mijn slechte eigenschappen dus is dat ik eigenwijs ben, zelden afga op 'van horen zeggen' maar veelal afga op eigen ervaring.

 

PROEF

Ik zette de duiven in twee voli'res. Een deel werd behandeld met een product dat overeenkomt met het Altabactine van vroeger, de andere met Trimethoprim.

Na drie dagen al verbeterde de mest spectaculair, maar alleen van die duiven die met trimethoprim waren behandeld.

Meteen ben ik dat ook aan de andere duiven gaan geven, drie weken in totaal, vervolgens werd nog vijf dagen gekuurd met Baytrill en toen' waren ze genezen!

 

ZAKKENVULLER

'Heb je dat zelf voor elkaar gekregen?' vroeg de oude man.

'Helemaal' zei ik niet zonder trots.

'Hoe dan wel?' vervolgde hij.

'Ze behandeld tegen paratyfus' zei ik.

'Dan is die dierenarts een zakkenvuller' zei hij, 'zie je wel dat je daar weg moet blijven'.

Rood aanlopend liep hij naar de telefoon, belde de dierenarts en zei dat hij zich 'genaaid' voelde.

Na het gesprek echter was hij gekalmeerd.

De dierenarts had hem gezegd dat wanneer er geen sporen van paratyfus in de mest gevonden werden dat nog geen zekerheid bood.

Om zeker te zijn was een bloedonderzoek nodig.'

'Klopt' zei ik 'dat kan je trouwens overal lezen'. Hij bleek geen duivenkrant te hebben.

 

NOODZAAK

Overigens zouden natuurlijk de meeste meteen aan paratyfus gedacht hebben.

Jongen dood in het nest, veel eieren onbevrucht, groene 'breiige' mest. Daar kun je moeilijk naast kijken.

Deze (en andere zaken) zouden eigenlijk tot de basiskennis van elk liefhebber moeten horen.

In deze heeft de pers een taak maar ook de NPO.

Dat mensen als Drs. van der Sluis of De Weerd geen tijd hebben middels regelmatige artikels voorlichting te geven is betreurenswaardig maar te begrijpen.

Misschien is het iets voor de WOWD om wat basisbegrippen op papier te zetten die elk liefhebber en zeker beginners zouden moeten weten.

Het ringenboekje, dat gelukkig terug is en door veel mensen gewaardeerd, zou een ideaal medium zijn om liefhebbers te bereiken.

Nu laat men mensen nog teveel zwemmen. Men wil liefhebbers erbij maar eenmaal 'melker' moeten ze het zelf maar uitzoeken en dat is verkeerd.

 

DE DIERENARTS

Overigens doet bovenstaande me sterk denken aan wat ik zelf ooit meemaakte.

In mijn streven alleen medicijnen te geven indien noodzakelijk liet ik de duiven een aantal winters terug onderzoeken toen die enkele weken broedden.

'Geen geel, geen coccidiose en geen wormen' zo bleek,

Maar wat dacht je?

Toen de jongen een tiental dagen oud waren crepeerden ze van het geel. Had de dierenarts het verkeerd gezien?

Nee dus. De trichomonen waren 'verdekt' aanwezig in het lichaam en dat kwam pas tot uiting toen jongen geaasd werden.

Dus schiet niet te snel op de pianist, in casu de dierenarts als dingen mislopen.

 

TOT SLOT

Of Trimethoprim inderdaad het meest effectieve middel is tegen paratyfus?

Dat zou je na de proef zeggen maar dat hoeft niet.

Er zijn immers verschillende stammen salmonella en misschien was de stam die de duiven van de oude man teisterde gevoelig voor Trimethoprim terwijl anderen dat niet zijn.

Maar dat is dus iets voor de deskundigen. Voor de gewone liefhebber volstaat het als hij tijdig de symptomen van paratyfus onderkent.

De oude man kon dat niet, velen kunnen dat niet en zouden dus wat hulp kunnen gebruiken. Kost misschien wat geld maar dat mag als 'de gewone man' daarmee gebaat is. Want als we 'de gewone man' verliezen verliezen we duivensport.

Er wordt nu geld verkwist aan zaken die veel minder belangrijk zijn.